zaterdag 19 mei 2012

Wat is de trigger van Griekse exit uit de euro?

Iedereen heeft het er over dat Griekenland mogelijk uit de euro stapt, maar niemand weet wat de druppel wordt die de emmer doet overlopen.

Er zijn een aantal partijen betrokken bij het in stand houden van de huidige situatie. Allereerst is dat natuurlijk de Griekse overheid. De nieuwe regering die na de verkiezingen van 17 juni tot stand komt bestaat waarschijnlijk uit voornamelijk sceptische partijen.

Zij kunnen besluiten om de banden met de euro door te snijden en de drachme in te voeren. Dat is echter niet zo waarschijnlijk. Maarliefst 80% van de Griekse bevolking wil in de euro blijven, en alle partijen hebben aangegeven dat ook te willen.

Aan de andere kant van de tafel zit de 'troika'. Bestaande uit de Europese Commissie (vertegenwoordiging van de 17 eurolanden), het IMF (Internationaal Monetair Fonds) en de Europese Centrale Bank (ECB). Zij kunnen gezamenlijk besluiten om Griekenland de deur te wijzen en uit de euro te gooien.

Ook dat zal niet zo snel gebeuren. Een exit van Griekenland uit monde van de troika geeft Griekenland al het recht om direct te stoppen met het terugbetalen van haar schulden. Het grootste deel daarvan is in handen van andere eurolanden die vele miljarden verlies zullen moeten nemen. Alleen Nederland zou mogelijk al 11 miljard euro kwijtraken.

Een Griekse exit zal dus via de achterdeur gaan. Ik zie daarvoor twee wegen.

Ten eerste leidt alle onrust tot het wegvloeien van grote hoeveelheden geld uit het Griekse financiele systeem. Een zogenaamde langzame bank-run.

Op den duur is het verlies aan deposito's dermate groot dat banken om gaan vallen. De Griekse centrale bank mag de banken niet redden met euro's volgens de regels van de ECB. Een implosie van het Griekse financiele systeem is het gevolg.

Er zit dan voor de Griekse overheid niets anders op om alle banken dicht te gooien om te voorkomen dat iedereen zijn euro's uit het land haalt. Het einde van de euro in Griekenland is dan een feit.

Een tweede mogelijkheid is dat de nieuwe Griekse regering het steunpakket van de troika wil heronderhandelen. In die onderhandelingen kan de Griekse overheid besluiten om daad bij woord te voegen en bezuinigingsmaatregelen niet uit te voeren of zelfs terug te draaien.

De troika heeft dan het recht en misschien de politieke goedkeuring om te stoppen met het geven van (een deel van) de noodleningen. Zonder dat geld kan Griekenland haar ambtenaren en andere rekeningen niet betalen.

Zoals Mathijs Bouman suggeert kan de overheid met IOU's betalen totdat ze een nieuwe munt hebben ingevoerd.

In dit scenario is het zeer belangrijk wie de zwarte piet in handen heeft. Alleen als de troika heel erg duidelijk kan maken dat het Griekenland haar eigenschuld is dat ze geen leningen meer ontvangt, zal ze in staat zijn om de financiering stop te zetten.

Wie de druppel wil zien let dus op; 1) wat gebeurt er met de deposito's bij Griekse banken 2) Stopt de Griekse overheid met de uitvoering van de bezuinigingsmaatregelen en zo ja is de troika in staat om de zwarte piet in handen van de Grieken te duwen.

Grafiek uit The Economist:
















Lees ook:
"Griekenland stap dichterbij euro exit"
"Wat als Griekenland uit de euro stapt?"
"Het einde van de euro in vier stappen"

Geen opmerkingen:

Een reactie posten